„Coś jest pod nocą, pod piwnicą coś. Ostateczna dojrzałość”
Marcin Świetlicki

 
Pewnego razu obudziłem się w środku nocy z absurdalnym uczuciem, że wszystko już za mną, że wszystko już przeżyłem. Ogarnęło mnie uczucie pustki. Wstałem z łóżka, ubrałem się i wyszedłem z domu. Błąkałem się godzinami po mieście bez celu. Po tej nocnej wędrówce nastąpiły kolejne. Odbyłem ich dziesiątki, często zapuszczając się poza granice miasta. Noc wciągnęła mnie, zawładnęła moją wyobraźnią. 
„Wszystko, co przynosi noc, jest ciekawsze, bardziej ekscytujące, odmienione. A nasza słabość jest przyjemna; pragniemy jej ulec. [...] Noc Kowalczyka to archiwum naszej inercji, entropii dążeń: fotograf odnotowuje wszystko, co zaczęte i porzucone, ledwo zaznaczone w przestrzeni, a już opuszczone. Interesują go rzeczy, które stały się albo zaraz staną się niepotrzebne. Z dnia na dzień zyskały status śmiecia, figury niczyjej. Zwykle miasto wypycha je dyskretnie na przedmieścia albo na wysypiska. Te tutaj jeszcze nie zdążyły się wyszumieć, a może jeszcze ich nie namierzono, nie sprzątnięto. Kowalczyk identyfikuje moment, w którym zmienia się status przedmiotu: z rzeczy pożądanej staje się rzeczą zbędną. Pokazuje smutek, jaki czujemy, patrząc na to, co straciło dla nas wartość: zaniedbane rzeźby, prowizoryczną, funkcyjną architekturę. Wpuszcza nas za kulisy i wreszcie możemy obejrzeć zmęczonego aktora, jego biedę, ból wypisany na twarzy, wyblakły kolor pod szminką. Aktorem jest miasto. […] 
Kowalczyk tworzy swoje własne imaginarium, ale nie oddziela nas od niego, przeciwnie – sugeruje, że to nasz wspólny świat, że wszystkim nam zdarza się zmęczenie, smutek, bezsenność. Że znamy noc, która jest pośrednikiem między życiem i śmiercią, pasem transmisyjnym tego, co niejasne, irracjonalne, sprzeczne i nieświadome. A co czasem uzyskuje kształt unikalnych, zaskakujących porządków, nowych gramatyk, które ujawniają się w obiektywie fotografa.“*
Zdjęcia powstały na przeterminowanych negatywach z różnych źródeł, których daty przydatności obejmują cały ponad czterdziestoletni okres mojego życia. Tak jak nigdy nie byłem pewien, co spotka mnie podczas nocnej eskapady, tak nigdy nie miałem pewności, jaki efekt uzyskam na kliszy. Tak oto eksperyment z fotograficznym medium stał się częścią tematycznej warstwy projektu.
 
*Z tekstu Agnieszki Wolny-Hamkało towarzyszącego wystawie „Przyjdzie noc“, Galeria Miejsce przy Miejscu 14, Wrocław, 2019
 

Wystawa zorganizowana dzięki wsparciu finansowemu Miasta Zamość.

Wystawę współorganizuje Ośrodek Postaw Twórczych Zamek

 
Krzysztof Kowalczyk - fotograf, tłumacz języka angielskiego. Absolwent Filologii Angielskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i studiów doktoranckich w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. W swej twórczości skupia się na fotografii dokumentalnej, realizując głównie cykle długoterminowe: „Opór” (2008), „Portret rodzinny we wnętrzu” (2014), „Tama” (od 2012). Zajmuje się też fotografią podróżniczą. Najważniejsze wyróżnienia: wyróżnienie w międzynarodowym konkursie International Photography Awards w kategoriach „Deeper Perspective”, „Editorial - Environmental” oraz „Editorial - Other”, Nowy Jork, USA (2015), finalista Leica Oscar Barnack Award 2014, Niemcy, zwycięzca konkursu The Faces of Brewing Europe 2014, Belgia, zwycięzca konkursu Leica Street Photo 2013, Polska. Wystawy indywidualne: Tama, ZPAF Gallery, Kraków, Polska (2014) Opór, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Tyczynie (2009), Kazimierz, Dom Polski, Dublin (2003) Cracow’s Kazimierz, synagoga Nożyków, Warszawa (2002). Wystawy zbiorowe: Leica Street Photo, Leica Gallery, Warszawa (2013), Me, You, We, Dum Umeni, Opava (2012), Picture we Live in, GASK Gallery, Kutna Hora (2012).